روستای شیخ شبان کانون خاتم کاری ایران

روستای شیخ شبان؛ کانون خاتم کاری ایران، با شهرتی جهانی

هنر ایران برای بسیاری از مردم دنیا، هنری پاک و مقدس، و دوست داشتنی است، مانند همان قالی دستباف، که پرده ای از اعجاز هنر را در خود نهفته دارد و در بسیاری از منازل، نه بر روی زمین، و زیر پا، بلکه به عنوان تابلویی زیبا و چشم نواز بر روی دیوار جلوه می کند.

در بین هنرهای صنایع دستی، هنر « خاتم سازی ( خاتم کاری ) »، هنری بسیار زیبا و منحصر به فرد ایرانیان است.

هنر خاتم سازی ( خاتم کاری ) یکی از مهم ترین هنرهای زیبا و ماندگار صنایع دستی ایران است، که در آن، هنرمندان بر پیکره چوب خشک مرده، نگاره های زندگی را نقش می اندازند.

خاتم، ترکیبی از چند ضلعی های منظم ( پنج، شش، هفت، هشت و یا ده ضلعی ) است که با استفاده از مواد اولیه گوناگون، شامل چوب، استخوان، سیم مسی و مفتول، در رنگ های مختلف تشکیل می‌شود.

اوج شکوفایی و تکامل این هنر در دوران صفویه بوده و در زمان های مختلف،

در ساخت و تزئین ضریح و حرم مطهر ائمه معصومین (ع) و اماکن مقدس اسلامی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

صنعت خاتم سازی ( خاتم کاری ) ارزش هنری فوق العاده زیادی دارد و از هنرهای دستی دقیق و پرکار محسوب می شود که از دیرباز، هنرمندان فلات مرکزی ایران از جمله اصفهان به آن مشغول بوده و سپس به استان چهارمحال و بختیاری و روستای شیخ شبان، آورده شده است.

روستای شیخ شبان در شهرستان بن استان چهارمحال و بختیاری، مهد کنونی هنر خاتم کاری در ایران شده و گل صنعت خاتم سازی ( خاتم کاری ) هنرمندان این روستا، شهرتی ملی و جهانی یافته است که بسیاری از مسافران و گردشگران را، شیفته این هنر اعجاب انگیز می کند.

روستای شیخ شبان در فاصله 39 کیلومتری شهرکرد؛ مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده و قطب اصلی تولید خاتم در کشور محسوب می شود.استان چهارمحال و بختیاری در زمینه صنایع دستی هنرمندان زیادی را در خود جای داده است، تا جایی که هنرمندان این استان توانسته‌اند در رشته‌های مختلف صنایع دستی با تولید محصولات با کیفیت بالا، نشان مرغوبیت ملی و نشان مرغوبیت از سازمان یونسکو را دریافت کنند.

در این زمینه یکی از رشته‌های صنایع دستی که کیفیت تولیدات هنرمندان استان مطلوب است، خاتم‌کاری است.

اگرچه مالکیت معنوی این هنرصنعت مربوط به مردم شیراز و اصفهان است، ولی این کار از حدود ۴۰ سال پیش به روش استادشاگردی به استان چهارمحال و بختیاری وارد شده و در اندک زمان این هنر گسترش یافت تا جایی که اهالی روستای شیخ شبان از توابع شهرستان بن حدود ۴۰۰ نفر استادکار گل بندی خاتم را در خود جای داده و اکنون یکی از قطب‌های مهم تولید گل‌بندی خاتم در کشور است.

رونق هنر خاتم‌کاری در شیخ شبان پتانسیلی بسیار بالا برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در این زمینه و فراهم کردن زمینه تولیدات بیشتر و صادرات آن‌ها به کشورهای مختلف دنیا است.

با توجه به این که مردم روستای شیخ شبان از توانایی بسیار بالایی در این رشته از صنایع دستی برخوردار هستند باید شرایط برای انتقال تجارب این هنرمندان به سایر نقاط استان چهارمحال و بختیاری فراهم شود.

پرداخت تسهیلات، بیمه هنرمندان، بیمه از کارافتادگی، کمک‌های بلاعوض به هنرمندان، خرید تولیدات هنرمندان و شرکت دادن آن‌ها در نمایشگاه‌ها از مهم‌ترین حمایت‌هایی است که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این استان به هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی چهارمحال و بختیاری ارائه می‌دهد.

در شرایط فعلی که روستای شیخ شبان شهرکرد قطب تولید محصولات خاتم کاری در استان چهارمحال و بختنیاری به شمار می‌رود امید است سرمایه گذاران بخش خصوصی نیز به یاری هنرمندان این روستا آمده و بتوانند با همکاری یکدیگر شرایط را برای انتقال تجارب هنرمندان خاتم کار روستای شیخ شبان به سایر نقاط مختلف استان چهارمحال و بختیاری فراهم کنند

این روستا به سبب وجود بارگاه مطهر حضرت امامزاده سید بهاء الدین محمد (ع)، به عنوان یکی از کانون های مهم گردشگری و زیارتی استان و منطقه، وجود هنرمندان صنایع دستی از جمله خاتم سازی، و برخورداری از طبیعت کوهستانی بکر و زیبا و آب و هوای مطلوب، سالیانه پذیرای هزاران مسافر و گردشگر از اطراف و اکناف می باشد.

گفتنی است؛ اهالی روستای شیخ شبان در زمینه های دیگر هنرهای صنایع دستی نظیر « قلمزنی » و « کاشی کاری » ( و کاشی سازی ) نیز دارای شهرت، استعداد و توانمندی ویزه ای هستند .